به نقل از «آفتاب»

دانشمندان رمز و راز یکی از بزرگ‌ترین تلماسه‌های کره زمین را کشف کردند‌

تاریخ انتشار: ۱۵ اسفند ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۸۸۸۳۱۷

آفتاب‌‌نیوز :

تلماسه‌ها، تپه‌های ستاره‌ای یا تپه‌های هرمی، صد‌ها متر ارتفاع دارند و در سیاره ما در آفریقا، آسیا و آمریکای شمالی دیده شده‌اند. با این حال کارشناسان تا کنون نتوانسته بودند تاریخ تشکیل آن‌ها را تعیین کنند.

حالا، اما گروهی از دانشمندان سن یکی از بزرگترین و پیچیده‌ترین انواع تلماسه‌های کره زمین در منطقه‌ای دورافتاده در مراکش را برای اولین بار محاسبه کرده و دریافته‌اند این تپه که «لالا لالیا» نام دارد در حدود ۱۳ هزار سال پیش تشکیل شده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

پروفسور جف دالر، زمین‌شناس در دانشگاه آبریستویث ولز، با بیان این که تلماسه‌ها «یکی از شگفتی‌های طبیعی جهان» هستند، می‌گوید: «آن‌ها از روی زمین شبیه اهرام هستند، اما از آسمان قله‌ای را می‌بینید که ماسه‌ها از سه یا چهار جهت از آن بیرون زده‌اند. این بازو‌ها آن‌ها را شبیه ستاره می‌کند.»

در واقع برخورد باد‌هایی که در جهت‌های مخالف هم می‌وزند، منجر به ایجاد تلماسه‌ها می‌شود. آقای دالر که این تحقیق را به همراه پروفسور چارلز بریستو در دانشگاه بیرکبک لندن انجام داده می‌گوید درک عمر این تلماسه‌ها به دانشمندان کمک می‌کند تا ساختار باد‌ها را درک کنند و بتوانند به شرایط اقلیمی دوران گذشته پی ببرند.

«لالا لالیا» (نامی بومی در زبان محلی آمازیغ به معنای ‘بالاترین نقطه مقدس’) در صحرای شنی «ارگ چبی» در جنوب شرقی مراکش واقع شده و دارای ۱۰۰ متر ارتفاع و ۷۰۰ متر پهنا است. دانشمندان می‌گویند رشد این صحرا پس از شکل‌گیری اولیه برای حدود ۸ هزار سال متوقف و تثبیت شد، اما با تغییرات اقلیمی به سرعت در چند هزار سال گذشته گسترش یافت.

در واقع آنچه باعث تعجب دانشمندان شده این است که پایه تپه قدمتی ۱۳ هزار ساله دارد، ولی بخش فوقانی آن تنها در ۱۰۰۰ سال گذشته شکل گرفته است.

به طور معمول بیابان‌ها را می‌توان در تاریخچه‌های زمین‌شناسی شناسایی کرد، اما تپه‌های ستاره‌ای به نسبت چیز جدیدی محسوب می‌شوند و تا این اواخر توجه دانشمندان را به خود جلب نکرده بودند.

پروفسور دالر می‌گوید این ممکن است به این دلیل باشد که آن‌ها آنقدر بزرگ هستند که کارشناسان متوجه نشدند که به یک تلماسه مجزا نگاه می‌کنند. 

وی اضافه کرد: «این یافته‌ها احتمالاً بسیاری از مردم را شگفت‌زده خواهد کرد، زیرا می‌توانیم ببینیم که این تپه عظیم با چه سرعتی شکل می‌گیرد و سالانه حدود ۵۰ سانتی‌متر در بیابان حرکت می‌کند.»

دانشمندان برای تعیین سن این تپه ستاره‌ای از تکنیکی به نام «لومینسانس» استفاده کردند. این روش محاسبه می‌کند که دانه‌های شن تلماسه آخرین بار چه زمانی در معرض نور روز قرار گرفته‌اند.

محققان ابتدا نمونه‌هایی از شن و ماسه برداشته‌شده از این مکان را یک آزمایشگاه تاریک در شرایط نور قرمز کم، مشابه یک کارگاه عکاسی قدیمی مورد، تجزیه و تحلیل قرار دادند. هنگامی که دانه‌های کوارتز در این شرایط قرار می‌گیرند، همچون یک باتری شارژی انرژی را به شکل نور آزاد می‌کنند و دانشمندان می‌توانند با همین روش سن آن‌ها را محاسبه کنند.

پروفسور دالر می‌گوید: «در تاریک خانه آزمایشگاهی ما نور را از این دانه‌های شنی می‌بینیم. هر چه دانه‌های رسوب قدیمی‌تر نور روشن‌تری بتابانند، نتیجه می‌گیریم که مدت زمان بیشتری از دفن آن‌ها گذشته است.»

یکی دیگر از این تلماسه‌های شنی عظیم در کلرادو در آمریکای شمالی قرار دارد که با ۲۲۵ متر مرتفع‌ترین تپه در ایالات متحده به شمار می‌رود.

پروفسور دالر با بیان این که بالا رفتن از این تپه‌ها کار سختی است، می‌گوید: «هنگام صعود دو قدم بالا می‌روید و یکی به عقب می‌لغزید. اما ارزشش را دارد چرا که آن‌ها از بالا بسیار زیبا هستند.»

نتایج تحقیقات تازه در نشریه علمی «Scientific Reports» منتشر شده است.

منبع: آفتاب

کلیدواژه: تلماسه مراکش کویر بیابان تلماسه ها هزار سال تپه ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت aftabnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «آفتاب» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۸۸۸۳۱۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

دانشمندان چهره یک نئاندرتال ۷۵ هزار ساله را بازسازی کردند

یک زن ۴۰ ساله ۷۵ هزار سال قبل در غاری دفن شده بود. دست چپش زیر سرش حلقه شده و سنگی زیر سرش گذاشته شده بود که احتمالا به عنوان بالشتک در آن جا قرار داشته است. دانشمندانی که بقایای او را مطالعه می‌کردند با قرار دادن استخوان‌های جمجمه موفق به بازسازی چهره این زن شدند.

به گزارش ایسنا، این زن که به نام شانیدر زی(Shanidar Z) معروف است، در غاری در کردستان عراق در سال ۲۰۱۸ پیدا شد. این زن یک نئاندرتال یا نوعی انسان باستانی است، حدود ۴۰ هزار سال پیش ناپدید شدند.

به نقل از سی‌ان‌ان، دانشمندانی که بقایای او را مطالعه می‌کنند، با زحمت ۲۰۰ قطعه استخوان جمجه او را طی ۹ کنار هم قرار دادند. آنها از خطوط صورت و جمجمه این زن برای بازسازی استفاده کردند تا بفهمند او چه شکلی بوده است.

دکتر اما پومروی(Emma Pomeroy)، دیرین انسان‌شناس و دانشیار دپارتمان باستان شناسی دانشگاه کمبریج که اسکلت را از زیر خاک بیرون آورد می‌گوید: جمجمه‌های نئاندرتال‌ها با برجستگی‌های قابل توجه و بدون چانه متفاوت از جمجمه‌های گونه خودمان به نظر می‌رسند. بازسازی صورت شانیدر زی نشان می‌دهد که این تفاوت‌ها ممکن است در زندگی واقعی آنها آنقدر فاحش نبوده باشد.

پومروی اضافه کرد: او در واقع نسبت به اندازه‌اش چهره بزرگی دارد. او برآمدگی‌های ابروی بزرگی دارد که معمولا ما آنها را نمی‌بینیم.

نئاندرتال‌ها حدود ۳۰۰ هزار سال در سراسر اروپا، خاورمیانه و کوه‌های آسیای مرکزی زندگی کردند و حدود ۳۰ هزار سال با انسان‌های امروزی همپوشانی داشتند. تجزیه و تحلیل دی‌ان‌ای انسان‌های امروزی نشان داده است که در این زمان، نئاندرتال‌ها و هومو ساپینس‌ها گهگاه با یکدیگر برخورد می‌کردند.

تحلیل جدید

هنگامی که پومرو برای اولین بار این اسکلت را با حفاری خارج کرد، جنسیت آن بلافاصله مشخص نشد زیرا فقط نیمه بالایی بدن حفظ شده بود و فاقد استخوان‌های لگنی بود. گروهی که در ابتدا بقایای آنها را مورد مطالعه قرار دادند، بر روی یک روش نسبتا جدید تکیه کردند که شامل تعیین توالی پروتئین‌ها در داخل مینای دندان برای تعیین جنسیت شانیدر زی بود.

این محققان از دانشگاه‌های کمبریج و لیورپول با مقایسه طول و قطر استخوان‌های بازوی او با داده‌های مربوط به انسان‌های امروزی، قد این نمونه را حدود ۵ فوت(۱.۵ متر) تخمین زدند. تجزیه و تحلیل ساییدگی دندان‌ها و استخوان‌ها نشان داد که او در زمان مرگ در اواسط دهه ۴۰ زندگی خود بوده است.

پومروی می‌گوید: این یک تخمین معقول است، اما ما نمی‌توانیم ۱۰۰ درصد مطمئن باشیم، که آنها مسن‌تر نبوده‌اند. آنچه می‌توانیم بگوییم این است که این کسی است که عمر نسبتاً طولانی داشته است. برای آن جامعه، آنها احتمالا از نظر دانش و تجربه زندگی بسیار مهم بودند.

غاری که شانیدر زی در آن دفن شده بود در میان باستان شناسان مشهور است زیرا یک گور نئاندرتال که در سال ۱۹۶۰ در آنجا کشف شد، محققان را به این باور رساند که ممکن است نئاندرتال‌ها مردگان خود را با گُل دفن کرده باشند و این اولین چالش در برابر دیدگاه رایجی بود که انسان‌های باستانی را نادان و بی‌رحم می‌دانست. با این حال، تحقیقات بعدی توسط گروه پومرو، نظریه تدفین با گُل را مورد تردید قرار داده است.

در عوض، آنها گمان می‌کنند که گرده کشف شده در میان گورها ممکن است از طریق زنبورهای گرده افشان وارد گور شده باشد. با این حال، در طول سالها دانشمندان شواهد فزاینده‌ای از هوش و پیچیدگی نئاندرتال‌ها، از جمله هنر و ابزار پیدا کرده‌اند.

نئاندرتال‌ها بارها به غار شانیدر بازگشتند تا مردگان خود را دفن کنند. تحقیقات نشان داده است که بقایای ۱۰ نئاندرتال در این مکان کشف شده که به نظر می‌رسد نیمی از آنها عمدا پشت سر هم دفن شده‌اند.

شاید نئاندرتال‌ها مردگان خود را با دسته‌های گل تجلیل نمی‌کردند، اما تحقیقات نشان می‌دهد که ساکنان غار شانیدر احتمالا گونه‌ای همدل بودند. به عنوان مثال، یک نئاندرتال مرد که در آنجا دفن شده بود، ناشنوا بود و با ضربه‌ای به بازو و سرش فلج شده بود که احتمالاً او را تا حدی نابینا می‌کرد، اما او مدت زیادی زنده بود، بنابراین طبق تحقیقات باید از او مراقبت می‌شد.

پومروی می‌گوید که شانیدر زی اولین نئاندرتالی است که در بیش از ۵۰ سال گذشته در این غار پیدا شده است، اما این مکان هنوز هم می‌تواند بستری برای اکتشافات بیشتر باشد.

بازسازی جمجمه

پومروی بازسازی جمجمه شانیدر زی را که نسبتا بلافاصله پس از مرگ له شده بود، به عنوان یک «پازل سه بعدی با حساسیت بالا» توصیف کرد.

استخوان‌های فسیل شده در بلوک‌های کوچکی از رسوبات غار برداشته شده و در فویل پیچیده شدند و محققان آنها را برای تجزیه و تحلیل به دانشگاه کمبریج فرستادند.

در آزمایشگاه کمبریج، محققان از هر بلوک میکرو سی‌تی اسکن گرفتند و از اسکن‌ها برای هدایت استخراج قطعات استخوانی استفاده کردند. دکتر لوسیا لوپز پولین(Lucía López-Polín)، همکار پومروی، محافظ باستان شناسی از موسسه کاتالان برای دیرینه اکولوژی انسانی و تکامل اجتماعی در اسپانیا، بیش از ۲۰۰ تکه جمجمه را با چشم کنار هم قرار داد تا آن را به شکل اولیه خود بازگرداند.

این گروه جمجمه بازسازی شده را اسکن و پرینت سه بعدی کردند، که پایه و اساس سر بازسازی شده‌ای را شکل داد که توسط دیرینه هنرمندان دوقلوی دانمارکی، آدری و آلفونس کنیس(Adrie and Alfons Kennis)، لایه‌هایی از ماهیچه و پوست روی آن قرار بگیرد.

انتهای پیام